TANIM

Akıllı Çevre, BİT desteği ile çevre ve doğanın sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi, yeşil alanlar ve su kaynaklarının kontrol edilebilmesidir. Yenilenebilir enerji, sürdürülebilir kaynak yönetimi, akıllı enerji şebekeleri, mikro şebekeler, akıllı sayaçlar, ileri hava kirliliği izleme sistemleri, çevre dostu yeşil binalar, yeşil şehir planlaması, enerji verimli akıllı sokak aydınlatmaları, katı atık yönetimi, akıllı su yönetim ve drenaj sistemlerini kapsamaktadır.

MOTİVASYONLAR

  • Doğal kaynakların verimli kullanılmasının sağlanması
  • İşletme ve yatırım maliyetlerinin düşürülmesi
  • Bilinçli planlama ile maliyetlerin azaltılması
  • İnsan sağlığı ve çevre kirliliğine ilişkin risklerinin azaltılması
  • Geri kazanım ile doğal kaynak kullanımının azaltılması
  • Yenilenebilir ve sürdürülebilir elektrik sistemlerinin değişen üretim ve tüketim modellerinin desteklemesi
  • Dağıtılmış enerji kaynaklarını entegre ederek enerji güvenilirliğinin artırılması
  • Çöp sahalarında atığın en aza indirilmesi
  • Can ve mal emniyetinin sağlanması
  • Kullanıcıları gerçek zamanlı olarak bilgilendirilmesi

UYGULAMALAR

  • Sensör Ağı ve SCADA ile Borulardaki Sızıntı Denetimi

Dağıtım ağının basınç, akış ve kalite yönünden gerçek zamanlı veriler sağlayacak sensörlerle donatılarak sızıntı kontrolünün sağlanmasıdır. Sakarya SCADA Sistemi bir örnektir.

  • Sensör Ağı ile Yüzey Sularının Kirlenme Denetimi

Sensörler aracılığıyla yüzey suyunun kalitesinin gerçek zamanlı ölçülerek kirlilik denetiminin yapılmasıdır.

  • İleri Sel Uyarısı

Aşırı yağış veya fırtına nedeniyle sel tehlikesi altında bulunan kentlerde meteoroloji verilerinin coğrafi verilerle birleştirmesi ile olası taşkın bölgelerinin ve zamanlarını tahmin edilmesidir. Örnek olarak Edirne Uzunköprü İleri Sel Erken Uyarı Sistemi verilebilir.

  • Sensör Ağı ve SCADA İle Öngörülü Su Altyapısı Bakım Planlaması

Bakımı pahalı olan su altyapılarının, sensörler aracılığıyla takibi ve sensörlerden elde edilen veriler doğrultusunda bakım planlamasının yapılmasıdır. Kocaeli İKABİS (İçme Suyu – Kanalizasyon – Alt Yapı Bilgi Sistemi) bir örnektir.

  • Yenilikçi Atık Su Arıtma Teknolojileri ile Suyun Yeniden Kullanımı

Atık suların arıtma tesislerinde işlem görerek tarımsal sulama, park ve bahçe sulama gibi amaçla kullanılmasıdır. Konya Mor Şebeke Projesi bir örnek oluşturur.

  • Zamanında Atık Toplama

Konteynerlere yerleştirilen sensörler aracılığıyla konteynerlerde biriken çöp miktarına göre çöplerin toplanma zamanının ve çöp kamyonlarının rotasının optimize edilebilmesidir. Bolu Akıllı Atık Toplama Sistemi ve Konya Atık Scada Sistemi örnek gösterilebilir.

  • Çevre Kontrol Merkezi

Hafriyat, belediye atığı, tıbbi atık, endüstriye atık, deniz atıkları ve benzeri atıkların naklini sağlayan araçların, atığın üretildiği noktadan bertaraf edileceği tesise iletilinceye kadarki her türlü faaliyetin takibi, denetimi ve yönetiminin yapıldığı merkezdir. Örneğin, İstanbul Çevre Kontrol Merkezi.

  • Akıllı Atık Ayrıştırılması ve Bertaraf Edilmesi

Hiçbir insan müdahalesi olmadan atıkların sensör tabanlı ayrıştırması ve bertaraf edilmesidir. Mersin Katı Atık Düzenli Depolama ve Bertaraf Tesisleri bu uygulamanın bir örneğidir.

  • Dikey Tarım

Kentleşme sonrası tarım arazilerde meydana gelen azalmalar sonrası ortaya çıkan düşük maliyette ve yüksek verimlilikte üretim imkanı sağlayan topraksız tarım uygulamasıdır.

  • Yüksek Yeşil Alan Oranı

Kentteki kesintisiz yeşil alan çalışmaları gibi ile kişi başına düşen yeşil alan miktarının artırılmasıdır. İstanbul Ekolojik Yaya Yolu ve Kayseri Hafif Raylı Taşıma Sistemi’nde kullanılan Yeşil Hat Akıllı Sulama Sistemi örnekleridir.

  • Yenilenebilir Enerji Uygulamaları

Fosil yakıtlar yerine güneş enerji panelleri, rüzgar tribünleri gibi yenilenebilir enerji kaynakları aracılığıyla enerji üretimidir. Örneğin, Antalya Arena, Büyükçekmece Gölü Yüzer Enerji Santrali.

  • Akıllı Tekrar Dolum Sistemleri

Sensörler aracılığıyla makinelerde tekrar dolum yapılması için en uygun zamanın saptandığı sistemlerdir. Kahve Makineleri, Tuvalet Havlu Otomatları birer örnek oluşturur.

  • Akıllı Aydınlatma

Mevcut altyapıya akıllı uygulamaların entegre edilmesiyle enerji tüketiminin takip edilebilmesi ve optimizasyonudur. Aydınlatmada LED kullanımı ile enerji tasarrufunun sağlanması çalışmalarıdır. Kayseri Akıllı Aydınlatma örnek verilebilir.

  • Katı Atıktan Enerji Üretimi

Düzenli depolama alanlarında atıkların toplanarak enerji üretilmesi işlemidir. Örneğin; Konya Katı Atık Tesisinde metan gazından elektrik üretimi yapılmaktadır.

  • Mevsimlik Termik Enerji Depolaması (STES)

Yaz aylarında üretilen aşırı ısının yer altında depolanarak kışın ısının dönüştürülüp geri pompalanarak enerji tasarrufunun sağlanmasıdır. Ofis binalarında oluşan fazla ısının kışın depolanıp yeniden kullanılması da bir örneğidir.

  • Fazla Isının Kullanımı (Atık Dönüşüm Esnasında Oluşan Isı, Veri Merkezlerinde Üretilen Isı vb.)

Tesislerde üretilen ısının enerji tasarrufu sağlamak için kullanılmasıdır. Veri Merkezlerinde üretilen ısının; çevredeki seraları ısıtmak için kullanımı, binayı ısıtma için sıcak su üretiminde kullanımı örnekleridir.

ZORLUKLAR

  • Yüksek ilk yatırım maliyetleri
  • Kullanılacak teknolojik ürünlerin birim fiyatlarının yüksekliği
  • Yüksek işletim ve bakım maliyetleri
  • Yetkin insan kaynağı eksikliği
  • Mevcut altyapıyı akıllılaştırmak için donanım yükseltme ihtiyacı
  • Mevcut altyapının yaşlı ve kullanımda olması
  • Düzenlemelerin yetersizliği
  • Şehir bazında yönlendirici politika eksikliği
  • Teknik kısıtlamalar
  • Çoklu tedarikçinin olduğu ortamda birlikte çalışabilirlik düzeyinin düşüklüğü
  • Sistemlerin birlikte çalışabilirlik düzeyinin düşüklüğü
  • Güvenlik ve gizlilik endişeleri
  • Siber güvenlik tehditleri